Kỹ thuật chăm sóc cây Mai vàng để chơi Tết không hề đơn giản vì cần phải nắm vững được các quy luật về dinh dưỡng cho cây rồi sâu bệnh hại cây trong từng giai đoạn khác nhau của cây. Khi nào cần bón phân và bón với lượng thế nào, phun thuốc cũng vậy, cần đúng liều liệu nếu không sẽ không những không đem lại kết quả mà lại còn làm hại cây.
Đánh giá cây Mai vàng đó giá trị như thế nào người ta sẽ căn cứ vào loại Mai, thế của cây và độ xù sì của gốc cây và điều quan trọng là sao cho cây có thể cho ra những bông hoa to đẹp vào đúng dịp Tết. Để cây sinh trưởng bình thường thì không quá khó nhưng để một cây Mai có cành lá xum xuê, thân mập mạp thì thật không dễ, cần phải biết kỹ thuật chăm sóc tốt cho cây mà điều này có lẽ chỉ có nghệ nhân về Mai mới có thể hiểu và biết cách làm.
Xem thêm Hoa mai vàng ngày tết và ý nghĩa mai vàng trong cuộc sống
Tuy nhiên, chúng tôi có thể cung cấp cho các bạn một số vấn đề căn bản trong chăm sóc Mai, từ đó các bạn có thể áp dụng tùy theo tình trạng cây Mai và tùy vào vùng miền khác nhau để chọn cách chăm hợp lý nhất.
1. Giai đoạn phục hồi và tăng trưởng từ tháng 1 đến tháng 6 âm lịch
Ở giai đoạn này cây Mai sẽ bị suy yếu vì Tết nó vừa ra hoa và chúng ta cần phải phục hồi cho cây.
Từ tháng 1 đến tháng 2:
Khi đã dùng cây Mai để chơi trong dịp Tết xong bạn hãy mang cây ra ngoài, nơi có ít nắng và thoáng mát để tránh làm cây bị cháy lá rồi hái hết hoa và quả trên cây càng sớm càng tốt chỉ giữ lại lá non giúp cho cây thở.
Cây chơi Tết thường được trồng trong chậu nên bạn cần thay đất cho cây vì lúc này rễ cây đã nhiều và bít hết chậu, khi thay đất bạn cần cắt bỏ một phần rễ già ở ở thành chậu để cây có thể dễ dàng hút dưỡng khí nuôi cây. Khi bạn cắt rễ được tầm 15 ngày thì rễ cám bắt đầu mọc và bạn phải chú ý là không được cắt quá sát.
Sau khi thay đất cho cây là đến bước bón phân. Ở giai đoạn này cây cần cung cấp đủ dinh dưỡng để củng cố cành và nhánh mới nên cần nhiều đạm. Đây được coi là giai đoạn phục hồi để sinh trưởng của cây Mai, nếu ở giai đoạn này cây được cung cấp đủ dinh dưỡng thfi giai đoạn sau sẽ đảm bảo là cây phát triển rất thuận lợi.
Trong thời kỳ này bạn có thế dùng phân NPK theo tỷ lệ 30-10-10 và một chút phân dynamic kèm với lân là được. Nếu bạn không phải người rành về Mai vàngBạn chỉ cần bón một muỗng nhỏ dynamic cứ sau 7 đến 10 ngày bón 1 lần và 1 muỗng nhỏ lân thì cứ 2 tuần bón 1 lần.
Tìm hiểu thêm Cách kích nụ mai vàng ra đều, có nên sử dụng thuốc kích nụ mai?
Từ tháng 3 đến tháng 4:
Với thời tiết của miền Nam mưa sẽ bắt đầu vào cuối tháng 3 và từ đó là Mai bắt đầu phát triển rất mạnh.Để cung cấp đủ chất dinh dưỡng cho Mai thì bạn cần dùng các loại phân hữu cơ hoai mục như bánh dầu, phân cá, phân hữu cơ sinh học… cùng với các loại phân hóa học có lượng đạm cao để bón cho Mai. Nếu bạn dùng phân vô cơ thì có thể bón chậm hơn là vào khoảng sau ngày 20 tháng 3 vẫn được.
Với cây phát triển bạn có thể bón phân qua lá để giúp cho cây nhanh phục hồi vì rễ của cây lúc này hoạt động yếu và khó hấp thụ được phân bón qua rễ.
Khi mưa về làm cho thời tiết dịu mát cũng là thời điểm rễ non của cây Mai phát triển nhanh, cộng với việc được cung cấp đủ chất dinh dưỡng thì cây sẽ đâm nhiều chồi non, làm nền cho những chồi hoa sau này phát triển. Khi những cơn mưa của cuối tháng 3 đến tháng 4 xuất hiện thì nền nhiệt độ thay đổi với biên độ rất lớn, làm cho không khí oi bức, không ổn định, đây là điều kiện làm cho nấm hồng phát triển. Do đó, bạn cần cắt bỏ bớt những cành cây có dấu hiệu bị bệnh giúp cho cây thông thoáng và phun thuốc phòng hoặc điều trị bệnh cho cây.
Từ tháng 5 đến tháng 6:
Ở giai đoạn trước nếu cây Mai được chăm sóc tốt thì ở giai đoạn này tương đối dễ dàng với người chăm sóc, nó sẽ diễn ra một cách rất tự nhiên mà không cần can thiệp quá nhiều. Nếu bạn chưa nắm chắc kiến thức về cây và cách làm nụ cho cây thì không nên can thiệp bằng hóa chất nếu chưa cần thiết vì chỉ cần bạn chăm cây mà có một giai đoạn cây có tán lá sum xuê và không bị sâu bệnh thì việc cây ra hoa sẽ diễn ra hết sức bình thường.
Trong khoảng tháng 5 và tháng 6 cây sẽ tích lũy rất nhiều chất dinh dương nên sẽ phát triển mạnh. Đây cũng là thời kỳ ổn định thế cây và dáng cây. Khi tược non phát triển bạn cần phải uốn nắn và bấm tỉa để tạo dáng và tạo tán cho cây theo ý muốn của bạn.
Bạn cần lưu ý, đây chính là giai đoạn tạo dáng tốt nhất cho cây nên không thể để cành dài ra mới cắt sẽ làm cho cây bị mất sức, cần dứt khoát cắt bỏ cành nào không muốn phát triển để dưỡng chất tập trung nuôi những chồi cây khác. Khi trong năm không có tháng nhuận thì thời điểm tạo dáng cuối cùng cho cây sẽ là tháng 6, nếu có tháng nhuận thì có thể làm trong tháng 7.
Xem thêm cách bón phân cho mai vàng sau tết giúp cây mai nhanh phục hồi
Nếu bạn muốn chồi ở nách cây sẽ thành nụ hoa bạn cần giảm hẳn phân đạm bón cho cây, tốt nhất là ở thời kỳ này không dùng phân vô cơ. Để cây có những nụ hoa như ý thì bạn cần bón tăng phân hữu cơ trộn chung với lân vi sinh. Nếu bạn trồng Mai ở trong chậu thì không cần sử dụng nhiều phân quá và nếu bón phân vi sinh thì cần phải có lớp đất mỏng phủ lên trên để phân phát huy tối đa tác dụng, Nếu Mai trồng ở ngoài vườn thì cần một lượng phân vi sinh nhiều hơn. Có một số nụ hoa sẽ hình thành từ tháng 6 âm lịch nên nếu bạn thấy cây chưa được cứng cáp lắm thì có thể dùng thêm kali để bón cho cây.
Bạn nên nhớ, ở thời kỳ nay mưa sẽ tăng dần nên cần phải kiểm tra nấm bệnh trên cây. Nên phun thuốc để phòng các bệnh về nấm và để cây không bị rỉ sắt, cháy lá, hán thư, nấm hồng…Riêng với bọ trĩ ở giai đoạn này dù đã giảm so với tháng trước nhưng bạn vẫn phải kiểm tra và đề phòng để diệt chúng.
2. Giai đoạn phát triển nụ hoa vào tháng 7 và tháng 8
Đây là thời kỳ nụ của hoa Mai nảy mà trời lại thường xuyên mưa dầm nên lá cây và thân cây lúc nào cũng bị ướt tạo môi trường thuận lợi cho rêu và nấm mốc dễ phát triển. Cần thường xuyên kiểm tra xem đất trong chậu có bị đọng nước không, nếu có thì cần phải đục lỗ thoát nước